Ouderen stromen niet door!
Nog net in het oude jaar kwam de NOS met het bericht dat de gemeenten het gebrek aan doorstroming van de ouderen als belangrijkste oorzaak zien van de woningmarktproblemen. Het was de beroemde knuppel in het hoenderhok. Ouderenbonden op de achterste poten: “Wij krijgen weer de schuld, het zijn juist de gemeentes die niets te bieden hebben!” Maar een ruzie helpt niet in deze kwestie. Een goede analyse en gezamenlijk op zoek gaan naar echte serieuze aantrekkelijke alternatieven voor ouderen lijkt de enige uitweg.
Enquête
Uit een enquête van de NOS blijkt dat 55 procent van de gemeenten de geringe doorstroming van ouderen van grote naar kleinere woningen als belangrijkste oorzaak van de woningcrisis in ons land beschouwen. Heftige reacties vanuit de ouderenorganisaties ANBO en KBO-PCOB: kijk vooral naar jezelf. De Koepel van gepensioneerden is wat meer oplossingsgericht: betrek ouderen meer bij het beleid. Maar het was wel een knuppel is in het hoenderhok, das duidelijk. Toch zit er niets anders op dan samen zoeken naar reële oplossingen en aantrekkelijke alternatieven.
Feiten
Natuurlijk hebben de gemeenten met deze uitspraak de schuld niet bij de ouderen gelegd. Het is vooral een feitelijke constatering, zonder een schuldige aan te wijzen. Ouderen worden ouder, blijven langer fit en willen graag zo lang mogelijk in hun eigen huis blijven wonen. Die drie zaken maken dat er aan het einde van de keten minder mensen doorstromen dan vroeger. Voilà, dat is gewoon een simpele, wiskundige gegeven. Zolang de ouderen geen aantrekkelijk alternatief voorhanden hebben, zal dat zo blijven. Ook dat is iets dat je op je vingers kan natellen.
Overheid
Dat de overheid in de breedte, incluis de gemeenten, de problematiek van de vergrijzing (nog) niet serieus nemen, is ook een gegeven. Dat is een breed maatschappelijk fenomeen. Iedereen ziet wel in dat er iets in de zorg zal moeten gebeuren, maar vergrijzing wordt toch nog wel veel vertaald als: wat moeten we met de oudjes? Niet als een ingrijpend maatschappelijk veranderingsproces met grote impact voor alles en iedereen. Die omissie is in bestuurlijk Nederland algemeen aanwezig! Zowel in het regeerakkoord als in de versie van de oppositie komt het woord vergrijzing niet één keer voor!
Beleid
Maar het is ook niet niks wat het lokale bestuur allemaal voor de kiezen krijgt momenteel: sanering van de agrarische sector, woon-zorg beleid, visie op zus en op zo. De ambtenaren zien door de bomen het bos niet meer, en oh ja, dat moet er ook nog meer komen: bos. Bovendien zijn de beleidsmedewerkers inmiddels zo opgevoed, dat ze graag de initiatieven uit de bevolking laten komen. Niks opdringen, geen actie als er geen duidelijke behoefte is. Daarmee komt het verwijt dat ze niks hebben gedaan als een boemerang terug: er is ook niets gevraagd.
Hoge eisen
Aan de andere kant worden er ook vaak onmogelijke dingen gevraagd die moeilijk in te vullen zijn. Bijvoorbeeld een-laags bouwen in het centrum, veel grond, weinig huizen, met kruidentuin en gezamenlijke ruimte tegen sociale huurprijs. Tja…daar moet (zorg)geld bij, dat kan bijna niet anders. Of in het buitengebied, tussen de boeren, een clustertje huizen neerzetten. Dat is precies waar de afgelopen jaren hard aan is gewerkt om dat juist niet te doen. Ook dat heeft dus veel voeten in de aarde, mede door de omliggende boeren en de impact voor het buitengebied. Het is geen wonder dat dat allemaal traag verloopt.
Tja?
Wat dan? Hoe kunnen we een soort drukvat creëren in de woonomgeving? Wat gebeurt er als de druk in een plat vlak te groot wordt? Er is een uitweg omhoog, of aan de randen. In het centrum omhoog bouwen, maar wel super groen, dat kan een aantrekkelijk alternatief zijn voor een grote groep huurders. Aan de randen bouwen, onder strikte voorwaarden en ook super groen, kan een alternatief zijn voor de mensen met een eigen huis. En daar gaat het om: aantrekkelijke alternatieven.
En wie moet het doen? Laat dat vooral de burger zelf zijn. Niet alleen betrekken, maar vooral investeren in het informeren, inspireren en begeleiden van de mensen in de derde levensfase om hier mee aan de slag te gaan. Daar ligt een belangrijk aangrijpingspunt voor actie!
Wanneer?
Morgen! Laten we eerst nog even stevig ruzie maken en vervolgens allemaal de hand in eigen boezem steken. Dan kunnen we vervolgens eens goed gaan kijken naar de doelgroep en naar de reële opties die er liggen en die serieus met elkaar gaan bespreken. Het zal uiteindelijk goed komen, das zeker, want de gemeenten en de ouderen hebben elkaar gewoon heel hard nodig om uitiendelijk hier een oplossing voor te vinden.
JongeOuderen.nl
Januari 2022
