Preventie gericht op vergrijzing
Wouter Bos is de nieuwe aanvoerder van zorgverzekeraar Menzis. Hij vindt het belangrijk dat Menzis voorop gaat lopen in de het organiseren van regionale zorg. Daarbij is aandacht voor preventie noodzakelijk. Verzekeraars hebben een haat -liefde verhouding met preventie. Met deze ambitie komt er wellicht toch ruimte voor serieuze vormen van primaire preventie. Bijvoorbeeld gericht op de vergrijzingsproblematiek. Daarbij zou de focus kunnen liggen op de mensen in de derde levensfase in wijk en buurt.
Ambitie
Het is een heldere ambitie die Wouter Bos uitspreekt bij zijn aanstelling tot bestuursvoorzitter van de zorgverzekeraar Menzis. Hij spreekt van meer regionale aanpak met focus op preventie. Dat past uiteraard in de missie van Menzis als organisatie: ieder mens leefkrachtiger, nu en in de toekomst. Hoewel de tekstverwerker en van Dale het begrip leefkrachtiger niet kennen en de tenen er ook wel van krommen, spreekt het begrip wel voor zich. Niet het simpel verzekeren voor gezondheidsrisico’s maar mensen meer kracht geven om te leven, dat is de ambitie. Preventie wordt daarmee een logische aanpak.
Preventie
Zorgverzekeraars hebben een moeilijke relatie met het concept ‘preventie’. In vervlogen tijden was dat een route waar zij zich niet op mochten begeven. De focus lag op het verzamelen van geld om de gezondheidsrisico’s af te dekken. Voorkomen van ellende was een ander werkterrein dat zeker niet bekostigd moest worden door de premie-inkomsten. Die waren uitsluitend bedoeld om de behandeling te vergoeden. Want: stel je voor dat het niet goed werkt, dan is het geld weg en er is toch schade. Stel dat het wel werkt, dan hebben mensen geen zin meer om te verzekeren. Kortom een lastige kwestie, waarbij het bewijs van het effect van preventie wel heel erg duidelijk moest zijn om er in mee te gaan, anders is het zonde geld. Bovendien ligt het voorkomen vaak op een ander werkterrein dan de schade. Bijvoorbeeld aan de relatie tussen inkomen en gezondheid. Daar kan een verzekeraar zich niet in begeven.
Dapper
Daarom is het dapper als een verzekeraar preventie in de missie opneemt en als de nieuwe voorzitter deze ambitie onderstreept. Maar de vraag is hoe ver ze willen gaan. Er zijn immers veel vormen van preventie. Waar nu vaak aan wordt gedacht is een hele globale universele preventie in de vorm van bijvoorbeeld leefstijl beïnvloeding, de postbus 51 achtige opzet. Of in een kleine lokale setting wordt dan de ‘meer bewegen voor ouderen’ of de val-training genoemd, meestal gericht op kwetsbare ouderen.
Nieuwe opzet
Een nieuwe en serieuze aanpak zou een primaire preventie kunnen zijn, gericht op de negatieve effecten van vergrijzing. Daarbij zou de focus moeten liggen op de mensen in de derde levensfase. Deze doelgroep speelt namelijk een cruciale rol in de vergrijzing van de samenleving. Behalve dat zij deze ontwikkeling zelf voeden, zijn zij ook een belangrijk onderdeel van het antwoord. Zij kunnen zichzelf namelijk veel beter en slimmer voorbereiden. Bovendien vormen zij een groot potentieel in denk en doe-vermogen voor oplossingen. Om deze vorm van preventie te ontwikkelen is het zaak om in een lokale setting deze doelgroep te bereiken. Als dat lukt kunnen ze op een planmatige manier worden geïnformeerd, geïnspireerd en verbonden. Vervolgens kunnen ze dan zelf aan de slag met hun eigen toekomst en met de impact die vergrijzing heeft in die lokale setting.
Experimenteren.
Hoe dat precies kan worden aangepakt, daar zijn inmiddels wel ideeën voor, maar nog geen wetenschappelijk onderbouwde draaiboeken. Als verzekeraars de ruimte zouden bieden om met deze ideeën te experimenteren, dan komt er steeds meer kennis over deze vorm van preventie en over hoe die kan worden geïmplementeerd. De businesscase is makkelijk te maken. Een klein verbetering zou, door de grote getalen, al een grote impact kunnen hebben, zowel maatschappelijk als concreet in de vermindering van zorgkosten. Als bijvoorbeeld mensen in de derde levensfase op tijd hun sociale netwerken gaan versterken, is later de problematiek van eenzaamheid een stuk minder. Of als 10% kan worden geplust in de maatschappelijke inzet van mensen in de derde levensfase, dan zijn dat ongelofelijk veel handen en uren.
Hobbel
Maar het gaat dan wel over aandacht voor een groep mensen zonder dat zij een concreet en actueel probleem hebben. Dat is per definitie zo als het gaat om preventie, maar als het zo duidelijk is, blijft dat voor een verzekeraar een lastig te nemen hobbel. Benieuwd of Menzis met Wouter Bos aan het stuur deze hobbel kan nemen.
JongeOuderen.nl
Mei 2022
