Een vergrijzingsconsulent is geen gek idee!
In VNG Magazine van 9 september roept algemeen directeur van de VNG, Leonard Geluk, gemeentes op om proactief te zijn. Te veel zaken worden om zijn beloop gelaten. Energie, klimaat, stikstofwoningbouw en ja, ook vergrijzing. Wat het laatste betreft hebben we een idee: een vergrijzingsconsulent binnen elke gemeente zou een mooie eerste stap kunnen zijn om hier iets aan te doen.
https://vng.nl/artikelen/commentaar-wees-proactief
Proactief
Leonard Geluk, directeur van de Vereniging Nederlandse Gemeenten, heeft het mooie idee opgepakt om de zeven eigenschappen van goed leiderschap van Covey toe te passen op de overheid. De eerste is: wees proactief. In een kort, maar inspirerend betoog gaat het in het VNG Magazine, over de cirkel van invloed en over de negatieve houding om ‘dingen op hun beloop te laten’. En jawel, hij noemt vergrijzing als een belangrijk voorbeeld. 60 jaar zien we het al aankomen en nog steeds geen landelijk aanpak. Volgens Geluk is dat funest in een tijd van transitie en transformatie.
Geen aandacht
Hij heeft een punt. Een korte rondgang door de internetafdruk van enkele gemeentes laat inderdaad zien dat het thema vergrijzing nauwelijks een item is. Op de twitteraccounts van wethouders in het Sociale Domein komt vooral eenzaamheid als thema voor, omdat het elk jaar een week van de eenzaamheid is. En natuurlijk vooral wonen, wooninitiatieven en woon-zorg visies. Maar weinig concrete acties geriocht op het brede kader van vergrijzing.
Omslag!
Als het al over vergrijzing gaat, in de politiek of bij de overheid, dan gaat het vooral over: wat doen we met de oudjes? Een algemene visie of iets van een voorbereiding op de grote omslag die ons in de maatschappelijke verhoudingen staat te wachten is ver te zoeken. Er is nauwelijks een pro-actieve houding te bespeuren op het feit dat we meer dan 100 jaar lang te maken gaan krijgen met een verhouding van 1 gepensioneerde op 2 werkenden, terwijl dit demografische vooruitzicht al lang bekend is. Er is geen enkele aanpak te bekennen op de gevolgen die dat gaat hebben op de sociale cohesie, op de arbeidsmarkt of de leefomgeving. Niks over het gevaar van ageisme, wat toch door de WHO en United Nations als een van de belangrijkste uitdagingen is genoemd voor de komende decennia. Ageisme komt ook niet voor op de site van VNG, leeftijdsdiscriminatie scoort 1 hit.
Derde levensfase
Een serieuze proactieve aanpak is dus nog ver zoek. Structurele aandacht voor de mensen in de derde levensfase zou daar een voorbeeld van kunnen zijn. Zij zijn immers de kwetsbare ouderen van morgen en zij spelen nu een cruciale rol in het zoeken van een antywoord op vergrijzing. Soms gebeurt dat al, maar het is helaas maar een klein percentage dat zich bewust voorbereid of dat actief is. Als dat kleine percentage zou worden verdubbeld, zou dat echt zoden aan de dijk zetten.
Consulent
Maar eerst is gewoon aandacht en pro-activiteit, zoals Covey en de heer Geluk dat propageert van belang. Misschien is het een goed idee om binnen elke gemeente een ambtenaar te benoemen als vergrijzingsconsulent. Goed getraind en met inzicht in de brede impact van vergrijzing zou die alle relevante beleidsterreinen met elkaar kunnen verbinden en daar actie op kunnen ondernemen of entameren. Zoals een stadsdichter gevraagd en ongevraagd belangrijke thema’s kan belichten, zo zou de vergrijzingsconsulent een voortdurend bewustzijn en alertheid kunnen activeren op het thema van vergrijzing. Hij of zij zou voortdurend de vinger op kunnen steken. “Hebben de dames en heren gedacht aan ….?” “Houden we voldoende rekening met …. ?” “Zijn jullie zich ervan bewust dat….?”
Stap
Uiteraard biedt een consulaten geen oplossing voor de problematiek. Maar het zorgt wel voor voldoende reuring in het dorp. Zoals de intrigant bij Asterix en Obelix de boel in beweging bracht. Het zal in ieder geval de pro-activiteit, volgens Covey, de eerste stap naar exelent leiderschap gaan bevorderen.
JongeOuderen.nl
September 2022
